Kriptografi en basit tanımı ile gizli kodlar hazırlamak ve bu kodları kırmak olarak açıklanabilir. Algoritmaların ve çeşitli protokollerin iletişim alanında ki güvenliğini sağlamak açısından son derece önemli bir bilimdir. Bu bilimden yüzyıllarca gizli belgeleri koruma amacı ile yararlanılmıştır. Tarihsel gelişimine bakıldığında Julius Caesar’ın kendi generallerine birçok mesajı iletmek için basit bir şifre kullandığı bilinmektedir. Generaller bu şifreleri çözmek için şifre anahtarına sahip kişilerdi.
Günümüzde ise bu bilimden çok farklı alanlarda yararlanılmaktadır. Güvenli iletişim açısından son derece önemli olan kriptografi veri gizliliğinin sağlanmasında oldukça önemli bir yere sahiptir. Veri gizliliği sayesinde sadece alıcı olan kişiler gönderilen mesajları okuyabilmektedir. Şifreleme yöntemleri kullanılarak veriler yetkisiz kişiler tarafından okunamaz. Bunun için de mesajlar üzerinde bir karıştırma işlemi yapılır ve yalnızca yetkili olan mesajın alıcılarına anlamlı mesajlar iletilir.
Kriptografinin Amacı Nedir?
En basit anlatımı ile kriptografi okunabilir durumda olan bir mesajın başka kişiler tarafından okunamayacak duruma getirilmesini sağlamaktır. Bunun için de kullanılan birtakım yöntemler vardır. Matematik bilimi kullanılarak yapılan şifreleme ile şifre çözme arasında gerçekleşen mantığı araştıran bir bilim dalıdır. Şifre bilimi olan kriptografinin dört temel amacı vardır. Bu amaçları şu şekilde açıklamak mümkündür:
· Gizlilik
Gizlilik amacı kriptografinin en temel amacıdır. Gizli kalması gereken bilgilerin başka kişilerin eline geçmesini engelleme amacı taşır.
· Bütünlük
Kriptografinin bir diğer amacı ise bütünlüktür. Bu amaca göre ise orijinal olan mesajın aynen gönderildiği şekilde alıcıya ulaşması hedeflenir. Hiçbir değişiklik, çıkarma, ekleme ya da düzeleme işlemi yapılmamasını garanti eder.
· Erişim Kontrolü
Kriptografi sayesinde gönderilen mesajlar yalnızca alıcı tarafından okunabilir. Bu mesajlara herhangi bir şekilde erişmek mümkün olmaz. İzinsiz kişi ya da uygulamalar için tamamen erişim kontrolü sağlar.
· Kimlik Denetimi
Şifreleme işlemlerini gerçekleştirenler ile çözen kişiler bellidir. Eğer şifreleme kullanılmaz ise mesajlar herhangi birisi de aynı isim ile iletebilir. Bu nedenle bu mesajları hem çözenlerin hem de şifrelemeyi yapanların belli olması uygulamaların güvenilirliğini artırır.
Kriptografi Teknikleri Nelerdir?
Kriptoloji alanında iki farklı yöntem vardır. Gizli anahtarlı ve açık anahtarlı olarak belirtilen şifreleme yöntemleridir. Açık anahtarlı şifreleme yönteminde şifreleme işlemlerinde hem şifreleme hem de deşifre yapabilmek için iki farklı anahtar vardır. Açık anahtar hemen herkesin elde edebileceği bir anahtardır. Ancak gizli anahtar her zaman için saklı tutulur ve sahibinden başka kimse tarafından elde edilmemesi gereken bir anahtardır. Şifreleme işlemleri açık anahtar ile yapılırken çözme işlemleri gizli anahtar ile yapılır.
Kriptografi günümüzde oldukça önemli bir alandır. Hem uygulamaların ve kişisel verilerin korunmasında hem de kimlik belirlemede oldukça işlevseldir. Bu uygulamalar sayesinde bilgiyi oluşturan ve gönderen kişiler daha sonra bu bilgileri gönderdiğini kesinlikle inkar edemez. Tüm bu avantajları ile kriptoloji bugün hayatın birçok alanında yararlanılan uygulamalardan biri olmaktadır.
